Bước vào mọi hiệu sách, công chúng đều sẽ được chìm đắm trong một thế giới đầy màu sắc của bìa sách. Nhưng không dễ dàng để các thiết kế bìa sách đa dạng và phong phú như hiện nay.

Theo Euro News, hiện nay, bìa sách là một trong những yếu tố các đơn vị xuất bản luôn chú ý tới mỗi khi ra mắt tác phẩm. Với nhà xuất bản, bìa sách là cơ hội đầu tiên để gây ấn tượng với độc giả. Do đó, không ngạc nhiên khi phong cách thiết kế bìa sách đang rất đa dạng, từ cỡ chữ lớn, nhỏ, đậm nhạt, hình bìa trừu tượng hay rõ ràng, chất liệu bìa cứng, mềm hay thậm chí là vải, lụa…. Tất cả đều được tính đến tùy thuộc vào thể loại, chủ đề sách và đặc điểm đối tượng công chúng họ muốn nhắm tới, cả về độ tuổi, giới tính, nghề nghiệp….

Tuy nhiên, không phải tự nhiên bìa sách có được quyền lực lớn như vậy. Cho đến thế kỷ 19, bìa sách chỉ đơn thuần là một tờ giấy bổ sung giúp bảo vệ sách khỏi bị hư hỏng và bụi bẩn trước khi đến tay độc giả.

Tiến sĩ Michael John Goodman, nhà thiết kế và chuyên gia về văn hóa in ấn, giải thích: “Những cuốn sách thời đó thường được gói trong một lớp giấy thường và khi người đọc mang về nhà, họ sẽ xé bỏ lớp giấy này giống xé bỏ giấy gói những món quà sinh nhật”.

Ông Goodman nói thêm: “Bìa sách thời đó cũng là nguyên mẫu cho 'lớp áo chống bụi' - lớp bìa có thể tháo rời đối với sách bìa cứng ngày nay”.

Và tình trạng trên dần thay đổi khi tạp chí văn học định kỳ The Yellow Book của Anh bắt đầu ra mắt những “lớp áo chống bụi” có hình ảnh và màu sắc. Những bản thiết đầu tiên của Aubrey Beardsley vào năm 1894 đã gây ấn tượng mạnh.

Dần dần, cách làm của The Yellow Book được công chúng chú ý và đến đầu thế kỷ 20, thiết kế bìa sách đã trở thành một loại hình nghệ thuật được quan tâm.

130 năm sau khi The Yellow Book thay đổi thiết kế bìa sách, một trong những bìa sách đáng chú ý nhất hiện nay cũng có đặc điểm tương tự, đó chính là tác phẩm ăn khách Yellowface của Rebecca F. Kuang. Hình bìa của cuốn sách gây ấn tượng mạnh về mặt thị giác: hai con mắt nhìn chằm chằm ra ngoài trên nền bìa màu vàng đậm.

Ellie Game, phó giám đốc nghệ thuật của nhà xuất bản HarperCollins cho biết: Hình bìa này đơn giản nhưng khéo léo. Đội ngũ thiết kế đã rất trăn trở với tác phẩm. Do nội dung cuốn sách rất được kỳ vọng, nên các nhà thiết kết cũng muốn có được thiết kế bìa tương xứng.

Một bài toán mọi nhà thiết kế bìa phải đối mặt là “hình bìa sách phải khác biệt nhưng cũng phải thoả mãn đông đảo độc giả” - đảm bảo cân bằng giữa tính nghệ thuật và tính thương mại.

Ông Goodman cũng cho biết: “Thiết kế bìa sách nằm ở điểm giao thoa hấp dẫn giữa nghệ thuật và thương mại”.

Bà Game đồng ý rằng “thông thường các nhà thiết kế luôn muốn làm điều gì đó hơi khác biệt một chút”, nhưng họ cũng phải thỏa mãn tâm lý của các nhà bán sách, đó là những phong cách bìa quen thuộc gần gũi hơn với người tiêu dùng và nhờ đó khách hàng biết về sản phẩm họ sắp mua.

 

Bà Game cho biết: “Đôi khi rất khó để thiết kế ra một hình bìa quá khác biệt, bởi vì hình bìa đó đi kèm với rủi ro là khách hàng không biết hình bìa thể hiện cho cái gì và họ không mua sách”.

“Đó là lý do ngày nay có một số khuôn mẫu thiết kế bìa đối với từng thể loại. Ví dụ như thể loại lãng mạn lịch sử hướng đến độc giả nữ thường có hình bìa là một người phụ nữ quay lưng bỏ đi”, bà Game tiết lộ.

 

Minh Hoa

(Nguồn: https://znews.vn)